بومی‌سازی فایل اقلیم مدل پروژه پیش بینی فرسایش آبی (WEPP) (مطالعه موردی: پایگاه تحقیقاتی سنگانه، خراسان رضوی)

Authors

Abstract:

فرسایش خاک اثرات درون حوزه‌ای شامل کاهش حاصلخیزی خاک و اثرات برون حوزه‌ای شامل کاهش کیفیت آب، را در پی دارد. در کشور ما نیز فرسایش هر ساله خسارات جبران ناپذیری را به اکوسیستم‌های حوزه‌های آبخیز و اقتصاد کشور وارد می‌سازد. تدوین و اجرای مؤثر برنامه‌های مهار فرسایش، نیاز به درک کامل فرآیند‌های آن، توانایی در اندازه‌گیری و برآورد دقیق شدت فرسایش، شناخت عمیق مسأله و اعمال تکنیک‌های علمی در کنترل آن دارد. در بیشتر حوزه‌های آبخیز، داده‌های مورد نیاز برای برآورد رسوب در پایین دست دامنه‌ها وجود ندارد. از طرفی به-دلیل مشکلات اجرایی و وسعت حوزه‌ها، امکان استفاده از روش‌های مستقیم مانند پلات‌گذاری، روش‌های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی برای محاسبه فرسایش در دامنه‌ها به‌جز موارد محدود و برای حوزه‌های کوچک وجود ندارد. راه مناسب دیگری که برای به دست آوردن مقدار فرسایش و رسوب وجود دارد، اندازه‌گیری غیر مستقیم به کمک روابط و مدل‌های ارائه شده، است. در این رابطه مدل‌های شبیه‌ساز به ابزارهای با اهمیتی جهت آنالیز فرآیندهای طبیعی دامنه‌ها و حوزه‌های آبخیز و همچنین توسعه سناریوهای مختلف مدیریتی آبخیزداری تبدیل شده‌اند. مدل WEPP، یکی از مشهورترین مدل‌های فرآیند محور است که با پایه فیزیکی می‌تواند هدر رفت خاک و رسوب‌گذاری را با استفاده از مکانیسم‌ها و فرآیند‌های توزیعی زمانی و مکانی روی دامنه‌ها و در داخل آبراهه‌ها پیش‌بینی کند. مدل WEPP در دو مقیاس دامنه و حوزه آبخیز قابل استفاده بوده و قادر است میزان فرسایش، رسوب و رواناب را به صورت سال‌های متوالی و یا برای یک رگبار برآورد کند. مدل دامنه WEPP دارای چهار بخش اقلیم، خاک، مدیریت و توپوگرافی است و در مدل حوزه آبخیز علاوه بر این چهار بخش، داده‌های مربوط به تأسیسات آبخیزداری، کانال و مخازن نیز اضافه می‌شود لذا برای اجرای مدل، باید اطلاعات اقلیمی را به فرمت قابل قبول توسط مدل WEPP تبدیل کرد که تهیه این فایل اقلیمی برای مناطقی با مشکل داده، کار سخت و گاهی غیر ممکن است. همین امر سبب شده است تا اکثر کاربران مدل WEPP برای ساخت فایل اقلیمی از ایستگاه مشابهی در آمریکا استفاده کنند که این امر میزان کارایی مدل را در مناطق خارج از آمریکا کاهش می‌دهد. لذا در این مطالعه سعی شده است تا فایل اقلیمی مدل WEPP با استفاده از داده‌های هواشناسی منطقه مورد مطالعه (سنگانه مشهد) و برنامه BPCDG تولید شود. فایل نهایی در مدل WEPP استفاده شده و بنابراین از خطای احتمالی در برآورد پارامترهای اقلیمی کاسته می‌شود. بدین منظور پس از تهیه اطلاعات اقلیمی مورد نیاز، فایل‌های ورودی برنامه BPCDG در برنامه Notpad تهیه و به مدل معرفی شده و فایل اقلیمی نهایی ایجاد شده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که مدل WEPP قادر است تا این فایل اقلیمی را شناسایی و اطلاعات آن را به درستی بخواند. همین امر سبب می‌شود که دقت نتایج مدل نیز افزایش یابد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بومی سازی فایل اقلیم مدل پروژه پیش بینی فرسایش آبی (wepp) (مطالعه موردی: پایگاه تحقیقاتی سنگانه، خراسان رضوی)

فرسایش خاک اثرات درون حوزه ای شامل کاهش حاصلخیزی خاک و اثرات برون حوزه ای شامل کاهش کیفیت آب، را در پی دارد. در کشور ما نیز فرسایش هر ساله خسارات جبران ناپذیری را به اکوسیستم های حوزه های آبخیز و اقتصاد کشور وارد می سازد. تدوین و اجرای مؤثر برنامه های مهار فرسایش، نیاز به درک کامل فرآیند های آن، توانایی در اندازه گیری و برآورد دقیق شدت فرسایش، شناخت عمیق مسأله و اعمال تکنیک های علمی در کنترل آن...

full text

اولویت‌بندی عوامل مؤثر در فرسایش سطحی با استفاده از مدل تلفیقی USLE-M و پویایی سیستم‌ (مطالعه موردی: پایگاه تحقیقاتی سنگانه- خراسان رضوی)

This research was aimed to simulate and prioritize the effective factors on water erosion using USLE-M in the system dynamic model. In this integrated model, by using the system dynamic simulation software (Vensim), all variables and factors involved in erosion and soil loss were considered according to the USLE-M model. After model implementation, the estimated values and observations were com...

full text

بررسی کارایی مدل RHEM در برآورد فرسایش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه- خراسان رضوی)

Computer simulation models are increasingly popular for predicting soil loss to quantify the processes of detachment, transport and deposition of eroded soils. To assess the effects of different management on soil erosion, selecting the best models and their validation a positive step is considered. In this research the Rangeland Hydrology and Erosion Model (RHEM) was evaluated by using soil er...

full text

بررسی کارایی مدل rhem در برآورد فرسایش آبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه ـ خراسان رضوی)

چکیده یکی از مسائل مهم در حوزه های آبخیز، تخمین میزان فرسایش در آنها می باشد. مدل های شبیه سازی کامپیوتری عمدتاً به طور فزاینده ای در برآورد مقدار هدر رفت خاک و انتقال رسوب موثر اند. هدف اساسی این پژوهش بررسی مدل rhem (rangeland hydrology and erosion model) در برآورد فرسایش خاک در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه به وسعت 50 هکتار، در استان خراسان رضوی بود که از طریق نصب پلات های اندازه گیری فرسایش خاک و...

15 صفحه اول

بررسی تأثیر زمان وقوع رگبار بر اولویت‌بندی عوامل مؤثر در فرسایش با استفاده از آنالیز حساسیت مدل WEPP (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه، استان خراسان رضوی)

مدل WEPP، به حجم زیادی از داده­های ورودی نیاز دارد. شناسایی پارامترهای حساس مدل و اولویت‌بندی آنها سبب افزایش دقت و کارایی مدل می­شود. از طرفی مدل WEPP می­تواند فرایندهای مؤثر در رواناب، فرسایش و رسوب را در طول سال شبیه­سازی کند، از این‌رو، حساسیت مدل با توجه به زمان وقوع رگبار و مقدار پارامترها در مقاطع مختلف از سال باید متفاوت باشد. برای اثبات این فرض، دو رگبار بهاره و پاییزه مربوط به سال 200...

full text

بررسی کارایی مدل rhem در برآورد فرسایش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه- خراسان رضوی)

مدل های شبیه ساز عمدتاً به طور فزاینده ای در پیش بینی مقدار هدر رفت خاک و انتقال رسوب مؤثر هستند. برای ارزیابی اثرات مدیریتی مختلف روی فرسایش خاک و انتخاب بهترین اقدامات مدیریتی استفاده از مدل (خصوصا مدل های فرآیند محور) و اعتبار سنجی آنها گامی مثبت به شمار می رود. در این تحقیق مدل rhem (rangeland hydrology and erosion model) در برآورد فرسایش خاک در ایستگاه تحقیقاتی سنگانه در استان خراسان رضوی ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 22  issue 1

pages  171- 190

publication date 2015-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023